Nieuwsbrief: Jaargang 2024-09
 |
Jaargang 2024, Nummer 9, 12 april 2024
Dit is alweer de negende editie van de nieuwsbrief van het Vorderingenoverzicht Rijk. Dat betekent dat we nu zo’n twee jaar bezig zijn met het project. Als we kijken naar wat we hebben bereikt, en waar wij en de aansluitende partijen nu mee bezig zijn, dan hebben we hele grote stappen gemaakt.
Van een aantal stappen lees je in deze nieuwsbrief meer over de huidige status. Dat is het werk dat nu onderhanden is. Maar er is ook al zoveel werk verzet en, nog belangrijker, zoveel werkends opgeleverd! We hebben een werkende mobiele app, een werkende webversie en een werkend stelsel. Op dit moment zijn vijf bronorganisaties (Belastingdienst, CJIB, DUO, RVO en Dienst Toeslagen) aan het werk om aan te sluiten op het overzicht, terwijl CAK is gestart met de voorbereiding.
Ook in de modellering van de vorderingen die door deze organisaties worden aangeboden zijn flinke stappen gemaakt, zoals je verderop kunt lezen. Dat is geen kleine opgave. We ontwikkelen een model waarin we alle betalingsverplichtingen die een burger bij de overheid kan hebben, ‘kwijt kunnen’.
Daarnaast hebben we de standaarden die we, in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken, hebben ontwikkeld vastgelegd in een zogenaamde formele beschrijving. Daarin is beschreven hoe het stelsel van Vorderingenoverzicht Rijk werkt op het gebied van techniek en afspraken.
Het voelt soms alsof we met een groot aantal chef-koks en souschefs een heerlijke maaltijd aan het klaarmaken zijn op een gasfornuis met 12 pitten. Bakken, braden, warmhouden, kneden, opdienen. Ondertussen laten we mensen al proeven van onze probeersels, zodat we op basis van hun ervaring nog ingrediënten kunnen toevoegen of juist weglaten. Op die manier kunnen we straks met vertrouwen het eindresultaat opdienen aan alle burgers van Nederland.
Kiske de Leest Projectleider Vorderingenoverzicht Rijk
Vorderingencatalogus
 | Om in het vorderingenoverzicht verschillende typen financiële verplichtingen begrijpelijk te kunnen presenteren aan gebruikers, is in het stelsel van Vorderingenoverzicht Rijk een compleet overzicht nodig van alle financiële verplichtingen van de overheid. |
Hiermee kunnen we burgers beter inzicht geven wat elk type betalingsverplichting betekent en op basis van welke wetgeving deze is opgelegd.
Dat overzicht noemen we de ‘vorderingencatalogus’. We zijn nu volop bezig om die catalogus te vullen met informatie over vorderingen die de overheidsorganisaties naar het overzicht gaan ontsluiten. We zijn daarbij gestart met de vorderingen die als eerste op de rol staan, volgens de planningen van de verschillende samenwerkende CRI partijen.
Op vorijk.nl vind je het overzicht en de laatste stand van zaken. We laten zien hoe ver we zijn met het modelleren en met de daadwerkelijke implementatie, zowel aan de kant van de VO Rijk applicatie als aan de kant van de bron.
Één van de meest voorname zaken die we per vordering in kaart brengen, zijn de scenario’s van een vordering. Een vordering kan afhankelijk van enkele factoren als tijd, betalingen en verhogingen, zich op verschillende manieren ontwikkelen. Al deze scenario’s moeten op een begrijpelijke manier aan burgers worden getoond worden in het vorderingenoverzicht.
Digilab
Het project Vorderingenoverzicht Rijk neemt deel aan Digilab, een innovatiewerkplaats van de digitale overheid. Of beter gezegd: een platform voor innovatieve projecten die voor, of met de overheid werken. |  |
Samen met deze projecten werkt Digilab aan het versterken van de technische samenwerking binnen de overheid en het verantwoord delen van data. In het geval van VO Rijk gaat het om het delen van data door overheidsorganisaties met de burger.
Digilab vormt een community van projecten die van elkaar leren en samenwerken aan de verschillende opgaven. Vraagstukken die voor meerdere projecten spelen worden zo in gezamenlijkheid aangepakt en opgelost.
Voor VO Rijk betekent dit dat, naast deze samenwerking met andere projecten, ook gebruik gemaakt kan worden van de online samenwerkingsomgeving van Digilab. Daarnaast maken we gebruik van de testomgeving op de hosting-omgeving van Digilab. Tot slot is het prettig dat Digilab ook een fysieke ruimte heeft waar kan worden (samen)gewerkt.
Digilab biedt het projectteam van VO Rijk nu al een vruchtbare samenwerking waar alle betrokkenen in het project uiteindelijk de vruchten van plukken.
Pentest rapport
 | In 2023 hebben we een zogenaamde pentest laten uitvoeren op (de demo-omgeving van) het Vorderingenoverzicht Rijk. Met deze test wordt inzichtelijk gemaakt waar de risico's en kwetsbaarheden van de systemen liggen en op welke wijze deze (reeds) zijn gemitigeerd. |
Door middel van de test kunnen we versterkingen aan de beveiliging gericht doorvoeren. Bij de ontwikkeling van het VO Rijk passen we nadrukkelijk de principes van privacy en security by design toe. Dit is één van de redenen waarom we een de oplossing niet achteraf laten toetsen, maar al tijdens de ontwikkeling. Op die manier kunnen we bijsturen voordat de volledige implementatie heeft plaatsgevonden.
Het ontwikkelteam had een substantieel aantal risico’s reeds in beeld. Daarnaast heeft de pentest een aantal waardevolle nieuwe inzichten opgeleverd. Ook niet onbelangrijk: de resultaten bieden ook de juiste basis om prioriteit te geven aan deze onderwerpen in de ontwikkeling van het VO Rijk. Productwaarde is namelijk leidend in de volgorde waarin onderwerpen worden opgepakt.
Het rapport zelf kent een bepaalde (departementale) vertrouwelijkheid, waardoor het niet in zijn geheel gepubliceerd kan worden. We hebben de samenvatting van het rapport met de essentie van alle bevindingen en maatregelen, voorzien van aanvullende informatie en context, echter wel gepubliceerd op vorijk.nl. Door deze oplegger te delen, laten we zien dat we transparant en open werken. Dit draagt bij aan veiligere software voor burgers en organisaties.
Standaard en stelsel
In het afgelopen kwartaal is ook hard gewerkt aan de formele beschrijving van de standaarden die binnen het project zijn ontwikkeld. Deze worden door (het stelsel van) het Vorderingenoverzicht Rijk gebruikt voor de ontsluiting van de gegevens - van de bron naar de burger. |  |
Het betreft twee standaarden:
- Blauwe Knop Connect; de generieke standaard voor het onderdeel ‘Verbinden’
- Vorderingenoverzicht Rijk; standaarden voor de onderdelen 'Verstrekken' (gegevensdienst VO Rijk) en 'Verzamelen' (gegevensstandaard)
Van de standaard Blauwe Knop Connect is een eerste versie beschikbaar op vorijk.nl. De formele beschrijving van de standaard Vorderingenoverzicht Rijk wordt momenteel afgerond.
Voor de complexere vraagstukken rondom versleuteling is een cryptograaf bij het project aangesloten die helpt met het beschrijven van de standaard. Deze werkzaamheden hebben ook enkele verbeteringen opgeleverd voor het overzicht, de implementatie hiervan wordt momenteel afgerond.
Hoe spreken we burgers aan?
 | In het eerste kwartaal van dit jaar heeft onze gebruikersonderzoeker Ruben gesprekken gevoerd met twee (oud-)cursisten van stichting Lezen & Schrijven, die als ‘taalambassadeurs ’ meewerken aan de ontwikkeling van het Vorderingenoverzicht Rijk. |
Deze taalambassadeurs kunnen vanuit hun eigen ervaringen duidelijk maken hoe ingewikkeld het leven is als je basisvaardigheden als lezen of schrijven onvoldoende beheerst. De taalambassadeurs hebben de applicatie met Ruben doorlopen en hun commentaar geleverd op, en suggesties gedaan voor de teksten en terminologie in het Vorderingenoverzicht Rijk.
Mede op basis van deze waardevolle input is een specialist op het gebied van contentcreatie voor mobiele applicaties aan het werk gezet om de bestaande teksten, die al door verschillende kennishouders zijn gewogen, tegen het licht te houden. Op basis van zijn expertise zal hij een nieuwe iteratie van de content opleveren. Uiteraard wordt deze content vervolgens weer getoetst met onze (test)gebruikers.
Aansluitende partijen in beeld: CJIB
Sinds mei 2023 ben ik, Anton Anema, als projectmanager, naast het uitvoeren van de nodige LCM opdrachten, verantwoordelijk voor de aansluiting van het Centraal Justitieel Incassobureau op het Vorderingenoverzicht Rijk. |  |
Om het CJIB succesvol te kunnen aansluiten op het Vorderingenoverzicht Rijk is bij ‘team Antraciet’ de opdracht neergelegd om hier invulling aan te geven. Dit DevOps team ontwikkelt en beheert Java services in het domein Persoonsbeelden & Zaakinformatie. Dit domein is binnen het CJIB verantwoordelijk om op een eenduidige manier de verschillende databronnen te ontsluiten, zodat er een eenduidig beeld van een persoon inclusief zijn zaken kan worden gegeven.
De ontsluiting van de eerste databronnen voor het Vorderingenoverzicht is inmiddels geregeld en op basis hiervan kunnen we nu het zogenaamde ‘financial claims document’ aanmaken. Momenteel wordt er samen met het team dat de generieke algemene voorzieningen levert vanuit het overkoepelende project, hard aan gewerkt om de ontsluiting naar de app te regelen, zodat we binnenkort de eerste volledige testen kunnen gaan uitvoeren.
Grand demo's
 | Ook in 2024 laten we als team ieder kwartaal aan iedereen die geïnteresseerd is zien, waar we mee bezig zijn (geweest). Eens in de drie maanden, op een donderdag van 10:00 tot 11:00 uur, organiseren we online een zogenaamde Grand Demo. |
Tijdens de Grand Demo nemen we de aanwezigen mee in de ontwikkelingen van het Vorderingenoverzicht Rijk. Dit jaar zullen we dat doen op de volgende momenten:
- Donderdag 13 juni
- Donderdag 26 september
- Donderdag 5 december
Wil je graag meekijken met ons project, maar staat de afspraak nog niet in je agenda? Stuur dan een bericht aan projectleider Kiske de Leest, via k.deleest@cjib.nl. Je ontvangt dan een uitnodiging met daarin de link naar de online bijeenkomst.
Even voorstellen: Kiske de Leest, projectleider
Ik ben Kiske de Leest, projectleider van Vorderingenoverzicht Rijk. Anders dan mijn voornaam misschien doet vermoeden, ben ik geen Fries, maar Brabander. Dat is dan ook waar ik woon, in het pittoreske, Anton-Pieck-achtige Boxtel, samen met mijn vrouw en 2 zoons van 8 en 14 jaar oud. Het gezin wordt gecompleteerd door labrador Lily (die wel Friese roots heeft) en kater Raaf. Op het sportieve vlak hou ik van hardlopen, volleybal, basketbal en darten. Maar vooral ook hou ik van (pub)quizzen, zowel het maken daarvan als het deelnemen eraan. En nee, niet aan een quiz die ik zelf heb gemaakt…. |  |
Sinds 2022 ben ik als projectleider betrokken bij het project Vorderingenoverzicht Rijk. Ik kan echt stellen dat dit project, in mijn meer dan 25 jaar ervaring als projectleider, by far het gaafste project is waar ik bij betrokken ben geweest. Dat komt in de eerste plaats door de grote maatschappelijke waarde van het project en het verschil dat we gaan maken met het Vorderingenoverzicht Rijk. Ik geloof daar echt in.
Daarnaast werken we met een heel leuk team dat gedreven wordt door de juiste motivatie (“we gaan heel veel mensen echt helpen”), aan een bijzonder innovatief project, zowel qua technologie als werkwijze en aanpak. En niet in de laatste plaats maakt de samenwerking met zoveel overheidspartijen, die allemaal hun beste beentje voortzetten, dat dit project voor mij voelt als een groot cadeau met een strik eromheen. Ik kan dan ook niet wachten tot het moment dat we dat cadeau, samen met heel veel andere mensen, ook echt kunnen gaan uitpakken!
Vragen of suggesties?Hebt u opmerkingen, suggesties of vragen over het project VO Rijk? Zijn er onderwerpen waar u meer over zou willen lezen? Of wilt u reageren op deze nieuwsbrief? Neem dan contact op met projectleider Kiske de Leest. Wij ontvangen uw reactie graag. | Aan- of afmeldenWij sturen u deze nieuwsbrief omdat u direct of zijdelings betrokken bent bij het project VO Rijk. Is dit niet het geval? Of wilt u om een andere reden de nieuwsbrief niet ontvangen? Dan kunt u zich hier afmelden.Heeft u deze nieuwsbrief via een derde ontvangen en wilt u deze voortaan rechtstreeks ontvangen? U kunt zich hier aanmelden. |